Jan Wijbren Dijkstra, 7 juni 2021

Toekomstgericht bouwen dankzij modernisering IT-landschap

Marges binnen de bouw zijn flinterdun. Hoge kosten, relatief gevoelige planningen en de switch naar onderhoudscontracten liggen hieraan ten grondslag. Als unieke extra uitdaging lopen bouwbedrijven het risico dat één misser alle winst van het jaar uitwist. Om toekomstgericht te bouwen, zijn maatregelen nodig die deze risico’s mitigeren. Een modernisering van het IT-landschap biedt uitkomst.

Een perfect, toekomstgerichte IT-landschap in de bouw biedt: 

  • centrale opslag van expertise en kennis;
  • overzicht op alle bouwactiviteiten;
  • ondersteuning voor interne samenwerking;
  • koppelingen voor externe samenwerking en overdrachten;
  • grip op de supply chain;
  • automatisering of robotisering van stappen in de keten.

IT-in-de-bouw

Centrale opslag van expertise en kennis

Binnen de bouw is de vergrijzing sterk voelbaar. Er moet een nieuwe generatie medewerkers opgeleid worden, maar de animo bij schoolverlaters is laag. Een hoog verloop van ervaren krachten waarvoor het pensioen zich aandient, hindert de overdracht van kennis en expertise. Dit maakt het moeilijk om vakmensen te vinden, op te leiden en vast te houden. Complexe projecten lopen vertraging op en over de hele linie van bouwactiviteiten nemen ongelukken en incidenten toe. 

Digitale ondersteuning van expertise- en kennisoverdracht is daarom essentieel. Het mes snijdt hiermee aan twee kanten. Enerzijds zit kennis en ervaring niet langer alleen in de hoofden van medewerkers omdat het centraal bewaard wordt, anderzijds kan digitaal opgeslagen kennis vertaald worden naar innovatie. Een centrale bron van informatie wakkert verdere innovatie aan. Het dient als inspiratie om best practices te ontwikkelen.

Des te beter de digitale kennisborging, des te groter het gebruik van deze kennis in de praktijk. Dankzij dit vliegwiel principe leidt succes tot meer succes.

Door met foto’s en video’s te werken, is kennis eenvoudig aan te bieden en op te nemen. Een neveneffect van de visualisatie van kennis is dat het ook ingezet kan worden als ‘doorkijkvel’. Mensen kunnen aan de hand van de beelden het eigen werk controleren en verbeteren. 

Overzicht op alle bouwactiviteiten 

Risicomanagement is essentieel om je als bouwbedrijf staande te houden. Eén project dat misloopt, kan een jaar winst wegvagen. Om de pijn te verergeren, blijkt achteraf vaak dat problemen zich al vroeg aandienden. Eerder ingrijpen, bijvoorbeeld door middelen anders over projecten te verdelen, had erger kunnen voorkomen. 

De oorzaak van deze problematiek ligt in de silobenadering. Ieder project wordt op zichzelf staand benaderd. Door bouwprojecten onderling te verbinden, ontstaat overzicht op budgetten, beschikbare middelen, planningen en onderaannemers. Deze gegevens staan hiermee niet alleen in relatie tot één project, maar worden tegen de volledige breedte van het onderhanden werk aangehouden. Dat maakt het mogelijk om prioriteiten onderling inzichtelijk te maken en met beschikbare middelen bij te sturen.

Een integrale opslag van gegevens geeft ook na oplevering voordeel. Het biedt de basis voor monitoring van onderhoudscontracten én geeft een goede onderbouwing voor nieuwe offertes. Resultaten van vergelijkbare projecten helpen om, met behoud van een goede marge, vlijmscherp te offreren. Intern is er doorlopend inzicht in de projectvoortgang en het projectresultaat. Die informatie helpt om planning en aansturing van onderaannemers te optimaliseren. 

Ondersteuning voor interne samenwerking 

Zonder inzicht in omvang, schema en kosten komt geen project van de grond. Gestructureerd documentmanagement heeft - met recht - carbonpapier en klembord de wacht aangezegd. Maar dat is het begin van innovatie, niet het eindstation. Door de interne samenwerking verder te digitaliseren, kunnen kwaliteit, veiligheid én winstgevendheid verbeterd worden.

Door de interne samenwerking op een gestructureerde wijze te ondersteunen, wordt planning eenvoudiger en zijn de kosten altijd inzichtelijk. Dit maakt het eenvoudiger om de activiteiten van medewerkers, leveranciers en onderaannemers op elkaar af te stemmen. Alle betrokkenen bij een project krijgen op eenvoudige wijze toegang tot de laatste 2D- en 3D-modellen. Alle andere documentatie rondom een project is voor iedereen beschikbaar.

Wie bij de realisatie van de asset al rekening houdt met 25 jaar exploitatie, facilitatie, onderhoud én duurzame sloop, heeft daar gedurende de hele levensduur baat bij. Deze collectie gegevens vormt een zogenaamde Digital Twin. Dit stelt onderhoudsmedewerkers in staat de status te zien en informatie over reparaties en garanties bij te houden. De bouwer registreert accuraat de levensduur van ingezette middelen en houdt hier rekening mee bij nieuwe projecten. In het kader van circulair bouwen  is aan het einde van de levensduur helder welke materialen opnieuw in te zetten zijn. Deze aanpak vraagt om een actieve betrokkenheid van alle verantwoordelijke partijen. 

Koppelingen voor externe samenwerking en overdrachten 

De complexiteit van bouwprojecten neemt toe. Hogere eisen en geavanceerdere materialen zijn hier onder meer debet aan. Maar ook de wens om na oplevering onderhoud door de aannemer uit te laten voeren, speelt hierin een rol. Om winstgevend te blijven opereren, is het belangrijk bij ieder project de samenwerking met gespecialiseerde partners en onderaannemers op te zoeken.

Wie snel partners vindt, kan eerder en beter inspelen op offerteverzoeken. Dat vraagt om kennis van de eigen organisatie, goede connecties met derden én een manier om snel onderling concepten te delen. Bouw Informatie Model software (BIM) biedt hier uitkomst. Deze collectie gegevens rondom de bouw kun je onderling afstemmen met behulp van de software. Door BIM te koppelen aan ERP- en projectmanagement zijn afspraken ook goed vast te leggen en in te zetten in het aanbestedingsdeel van het proces.

De samenwerking wordt hechter naarmate de digitalisatie beter is ingeregeld. Door de interne processen volledig digitaal te ondersteunen, wordt het makkelijker om ook externen samen te laten werken. Daarbij zijn partners die eveneens digitaal werken wenselijk. Hiermee kunnen koppelingen gelegd worden die de samenwerking en overdracht verder versoepelen. 

Grip op de supply chain 

Vertragingen brengen kosten met zich mee. Een betere grip op de supply chain vermindert deze kosten en biedt planners meer zekerheid. De keten voor bouwers bestaat niet alleen uit leveranciers van bouwmaterialen, maar ook uit onderaannemers en verhuurders van groot materieel zoals hijskranen. Door deze keten digitaal met de eigen middelen te integreren, wordt de grip op projecten verhoogd.

Voor bouwbedrijven is slimmer plannen een eerste stap naar betere marges. De digitale middelen die een slimme planning mogelijk maken, zijn namelijk ook in te zetten om meer grip op de keten te krijgen. Statistieken over levertijden en betrouwbaarheid van leveranciers kunnen een rol gaan spelen bij het plannen van nieuwe projecten.

Werken die leveranciers eveneens met geavanceerde digitale ondersteuning, dan ligt een koppeling voor de hand. Een technologie als IoT (Internet of Things) waarmee het onder meer mogelijk is om de locatie van materieel op elk gewenst moment exact te zien, maakt het mogelijk om met exactere levertijden te werken. De inzet van BIM maakt het mogelijk om geprefabriceerde materialen zodanig in te plannen dat ze bij levering direct te plaatsen zijn. 

Automatisering, robotisering en 3D printers 

Traditioneel kent de bouw het principe van tussenliggende controles. Zo worden goederen aan de poort van de bouwplaats in ontvangst genomen, maar pas betaald als de projectverantwoordelijke de factuur goedkeurt. Met de juiste automatisering kan de verantwoordelijke op de werf bij ontvangst aan de poort de goederen controleren waarna alle verdere stappen automatisch afgehandeld worden. Dat scheelt veel tijd omdat andere betrokkenen zich alleen nog bezig hoeven te houden met afwijkingen.

Bij de urenverantwoording is meer tijdswinst te boeken. Het gebeurt nog te vaak dat de projectverantwoordelijke uren van externe medewerkers twee keer moet goedkeuren: één keer bij controle en één keer voor de software. Door gecontroleerde uren slim te registreren, is het mogelijk om ze direct aan de bijbehorende facturen te koppelen. Met één nauwkeurige controle aan de voorkant, kan aan de achterkant veel efficiënter gewerkt worden.

Robots, cobots en 3D printers bieden ongekende kansen. Robots kunnen zonder menselijke inbreng repeterende taken razendsnel uitvoeren. Cobots versterken medewerkers door ze direct bij te staan en taken te versoepelen. De toegevoegde waarde van cobots neemt toe als zij uit de centrale opslag van expertise en kennis kunnen putten. Het potentieel van 3D printers is ongekend. Een mooi voorbeeld: bij het storten van beton voor een villa en appartementencomplex in China werd met de inzet van 3D printer technologie 30 tot 60 procent bouwmateriaal bespaard en vond de uitvoering 50 tot 80 procent sneller plaats. 

Toekomstgericht bouwen 

Toekomstbestendig opererende bouwbedrijven hebben de kosten in de hand en werken met strakke planningen. Door het IT-landschap te moderniseren, wordt het eenvoudiger om aan deze twee essentiële eisen te voldoen. Daarnaast biedt het ruimte om scherper te offreren, soepeler samen te werken en mensen effectiever in te zetten. Organisaties die innoveren krijgen de ruimte om te transformeren. Dat helpt ze effectiever op de markt van de toekomst in te spelen en winstgevender te opereren. 

Benieuwd wat voor jouw organisatie de beste stap richting toekomstgericht bouwen is?  Waar je tijdens deze modernisering op moet letten? Neem contact op en wij voorzien je graag van advies!

Sneller bouwen, tegen lagere kosten

Benieuwd naar hoe jij als organisatie sneller kan bouwen tegen lagere kosten met industrialisering van de bouw? Bekijk dan nu de whitepaper Industrialisering van de bouw, belangrijke lessen uit de maakindustrie voor een compleet overzicht.

CTA downloadable ivdb-1

 

Lees hier meer over digitalisering in de bouw: